Protect Kaho‘olawe ‘Ohana
  • Home
  • Kahoʻolawe
    • Moʻolelo ʻĀina
    • History
  • Huakaʻi
    • Huaka‘i Dates
    • Huaka‘i Requirements & Forms
    • Chants & Protocols
    • Huaka‘i Safety Video
    • Makahiki
  • About The ʻOhana
    • Vision & Mission
    • Current Projects & Accomplishments
    • Contact
  • Official Merchandise
  • Blog
  • I Ola Kanaloa
    • Download I Ola Kanaloa Final Plan
  • Resources
    • Kaho‘olawe Island Reserve Commission
    • Kahoʻolawe Aloha ʻĀina Video - ʻŌiwi TV
    • Kaho‘olawe Video Archives (Nā Maka O Ka ‘Āina)
    • ʻUluʻulu Digital Archives - Kahoʻolawe Related Videos
    • Hui Waʻa O Kahoʻolawe
    • Nā Moʻolelo Lawaiʻa o Kahoʻolawe
      • INTRODUCTION
      • HAKIOAWA
      • PAPAKA
      • KUHEIA/KAULANA
      • AHUPU
      • HONOKOA
      • KEALAIKAHIKI
      • KUNAKA/NAALAPA
      • CONCLUSION
      • RAW INTERVIEWS
        • ROBERT (UNCLE BOBBY) LUʻUWAI
        • CJ ELIZARES
        • NOA EMMETT ALULI
        • KA ʻOHANA LUʻUWAI
        • N. ALULI, C. NEFF, K. BAKER & J. CHING
        • UNCLE LESLIE KULOLOIO
  • Kahoʻolawe Studies and Reports
    • Ka Lāhui Hawaʻi 30 Kēkēmapa 1875 ʻAoʻAo 3 - KA HUAKAʻI ALIʻI A Kalani Mōʻīi Davida Kalākaua Ma nā Hono a Piʻilani.
    • Archaeology of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Place Names
    • Na Wahi Pana O Kahoʻolawe
    • A Local History of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Water Resources
    • Water Resources on the Island of Kahoʻolawe
    • Geology and ground-water resources of the islands of Lanai and Kahoolawe, Hawaii
    • Kahoʻolawe: Restoring a Cultural Treasure
  • Donate to the ʻOhana
  • Kua Log-In
    • Hakioawa Water System Tutorial
  • Other Kahoʻolawe Island Conveyance Commission Reports
  • He Haliʻa Aloha iā Noa Emmett Aluli
  • Home
  • Kahoʻolawe
    • Moʻolelo ʻĀina
    • History
  • Huakaʻi
    • Huaka‘i Dates
    • Huaka‘i Requirements & Forms
    • Chants & Protocols
    • Huaka‘i Safety Video
    • Makahiki
  • About The ʻOhana
    • Vision & Mission
    • Current Projects & Accomplishments
    • Contact
  • Official Merchandise
  • Blog
  • I Ola Kanaloa
    • Download I Ola Kanaloa Final Plan
  • Resources
    • Kaho‘olawe Island Reserve Commission
    • Kahoʻolawe Aloha ʻĀina Video - ʻŌiwi TV
    • Kaho‘olawe Video Archives (Nā Maka O Ka ‘Āina)
    • ʻUluʻulu Digital Archives - Kahoʻolawe Related Videos
    • Hui Waʻa O Kahoʻolawe
    • Nā Moʻolelo Lawaiʻa o Kahoʻolawe
      • INTRODUCTION
      • HAKIOAWA
      • PAPAKA
      • KUHEIA/KAULANA
      • AHUPU
      • HONOKOA
      • KEALAIKAHIKI
      • KUNAKA/NAALAPA
      • CONCLUSION
      • RAW INTERVIEWS
        • ROBERT (UNCLE BOBBY) LUʻUWAI
        • CJ ELIZARES
        • NOA EMMETT ALULI
        • KA ʻOHANA LUʻUWAI
        • N. ALULI, C. NEFF, K. BAKER & J. CHING
        • UNCLE LESLIE KULOLOIO
  • Kahoʻolawe Studies and Reports
    • Ka Lāhui Hawaʻi 30 Kēkēmapa 1875 ʻAoʻAo 3 - KA HUAKAʻI ALIʻI A Kalani Mōʻīi Davida Kalākaua Ma nā Hono a Piʻilani.
    • Archaeology of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Place Names
    • Na Wahi Pana O Kahoʻolawe
    • A Local History of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Water Resources
    • Water Resources on the Island of Kahoʻolawe
    • Geology and ground-water resources of the islands of Lanai and Kahoolawe, Hawaii
    • Kahoʻolawe: Restoring a Cultural Treasure
  • Donate to the ʻOhana
  • Kua Log-In
    • Hakioawa Water System Tutorial
  • Other Kahoʻolawe Island Conveyance Commission Reports
  • He Haliʻa Aloha iā Noa Emmett Aluli

Hoʻi Hou o Kanaloa i Ke Kai...E Ola mau loa na iwi

8/21/2018

1 Comment

 
The following kanikau, or chant of lamentation, was written to honor the bones of the beloved humpback whale that was recently returned to the sea of Kanaloa Kahoʻolawe. E Ola nā iwi!

​Haliʻa Aloha Ke Koholā i Ke Kai O Kanaloa Kahoʻolawe
Nānā mai Honuaʻula iā ke ʻAlākeiki
​
Aia ka iewe, ʻo Molokini    
Aea ʻo Kanaloa Kahoʻolawe
​
Ua hoʻohānau iā ʻoe e nā naiʻa
Ua hānau ʻoe i ke kai o Kanaloa    

​
​Ua poliʻai a anapau

ʻAumoana iā nā kai ʻelima -            ʻAlalākeiki, ʻAlenuihāhā, Auau,        Kalohi a Kealaikahiki
Ua ili ma Kūheia, ola nā iʻa
​
Ua hānaiʻai nā manō, nā papaʻi, nā    puhi a i nā mea ola pau pū o ke      kai
Mai kou ola mai ke ola    

ʻAuwē, ʻuwē, ʻuwē
Aia i hea ʻoe
ʻAʻole lohe ke kuʻi o kou pahu ma      Hakioawa
ʻAʻole ʻike kou lele ma Ahupū
​
ʻAʻole lohe ke kani o kou leo i ke      kai ma Kūheia
​ʻAʻole ʻike ke ani o kou i hiʻu ma        Kealaikahiki    

Ua ʻimi iā ʻoe i ke ʻakoʻakoʻa ma        Maunalei

ʻAuwē, ʻuwē, ʻuwē
Kaulaʻi nō ʻoe ma Kīhei    
Pū alewa ma Māmala ma ke kai        Kuloloiʻa
ʻAuwē, ʻuwē, ʻuwē

Hoʻi nō ʻoe i kou kai hānau o              Kanaloa    
Hoʻi nō ʻoe ma Kanaloa                      Kahoʻolawe
Eō mai!    
E ola nā iwi o kēia koholā aloha 
​   

Lele wale ka manaʻo
Lele i ke kai
Lele i ka lewa
ʻĀmama, ua noa
I look from Honuaʻula towards the    ʻAlalākeiki Channel
There is the afterbirth, Molokini
Kanaloa Kahoʻolawe rises out of     the ocean
​The naiʻa assist in your birth
You were born in the sea of             Kanaloa


​You nursed and frolicked
You roamed the five channels -       ʻAlalākeiki, ʻAlenuihāhā, Auau,
 Kalohi and Kealaikahiki

Stranded at Kūheia, the marine        life thrived
You nourished the sharks, the           crabs, the eels, and all living           things together of the sea
From you life, came life.

Lament, sorrow,
Where were you?
I could not hear the pounding of       your drum at Hakioawa
​I could not see you breaching at       Ahupū
I could not hear your song under       the ocean at Kūheia
I could not see thee waving of           your tail at Kealaikahiki
I looked for you at the gathering       (of whales) at Maunalei

Lament, sorrow,
You were hung and dried at Kīhei
Suspended at Honolulu harbor near the sea of Kuloloiʻa
Lament, sorrow

Now you return to the ocean of your birth of Kanaloa
Now you return to Kanaloa Kahoʻolawe
Answer
Long live the bones of this beloved humpback whale
​




Nā Pōmaikaʻi a me Noa, Kaimalino, Oʻahu August 2018
Click on the file below for the official press release shared by the State of Hawaiʻi Department of Land and Natural Resources.
nr-humpback_whale_returned_to_the_ocean_after_32_years.pdf
File Size: 175 kb
File Type: pdf
Download File

1 Comment

    Archives

    December 2021
    November 2021
    September 2021
    March 2021
    January 2021
    December 2020
    August 2020
    June 2020
    March 2020
    February 2020
    September 2019
    August 2019
    June 2019
    February 2019
    August 2018
    September 2016
    January 2016
    May 2015
    April 2015
    December 2013
    September 2013
    July 2013
    May 2013
    January 2013
    December 2012
    August 2012
    June 2012
    February 2012
    November 2011
    October 2011
    September 2011
    August 2011
    March 2011
    February 2011
    November 2010
    October 2010
    August 2010

    Categories

    All
    Ai Pono
    Imu
    Kahoolawe
    Kahoolawe Island Reserve
    Kanaloa Kahoolawe
    Kanaloa-Kahoolawe
    Ola Pono
    Senator Daniel Inouye

    RSS Feed

©2022 www.protectkahoolaweohana.org. All rights reserved.
  • Home
  • Kahoʻolawe
    • Moʻolelo ʻĀina
    • History
  • Huakaʻi
    • Huaka‘i Dates
    • Huaka‘i Requirements & Forms
    • Chants & Protocols
    • Huaka‘i Safety Video
    • Makahiki
  • About The ʻOhana
    • Vision & Mission
    • Current Projects & Accomplishments
    • Contact
  • Official Merchandise
  • Blog
  • I Ola Kanaloa
    • Download I Ola Kanaloa Final Plan
  • Resources
    • Kaho‘olawe Island Reserve Commission
    • Kahoʻolawe Aloha ʻĀina Video - ʻŌiwi TV
    • Kaho‘olawe Video Archives (Nā Maka O Ka ‘Āina)
    • ʻUluʻulu Digital Archives - Kahoʻolawe Related Videos
    • Hui Waʻa O Kahoʻolawe
    • Nā Moʻolelo Lawaiʻa o Kahoʻolawe
      • INTRODUCTION
      • HAKIOAWA
      • PAPAKA
      • KUHEIA/KAULANA
      • AHUPU
      • HONOKOA
      • KEALAIKAHIKI
      • KUNAKA/NAALAPA
      • CONCLUSION
      • RAW INTERVIEWS
        • ROBERT (UNCLE BOBBY) LUʻUWAI
        • CJ ELIZARES
        • NOA EMMETT ALULI
        • KA ʻOHANA LUʻUWAI
        • N. ALULI, C. NEFF, K. BAKER & J. CHING
        • UNCLE LESLIE KULOLOIO
  • Kahoʻolawe Studies and Reports
    • Ka Lāhui Hawaʻi 30 Kēkēmapa 1875 ʻAoʻAo 3 - KA HUAKAʻI ALIʻI A Kalani Mōʻīi Davida Kalākaua Ma nā Hono a Piʻilani.
    • Archaeology of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Place Names
    • Na Wahi Pana O Kahoʻolawe
    • A Local History of Kahoʻolawe
    • Kahoʻolawe Water Resources
    • Water Resources on the Island of Kahoʻolawe
    • Geology and ground-water resources of the islands of Lanai and Kahoolawe, Hawaii
    • Kahoʻolawe: Restoring a Cultural Treasure
  • Donate to the ʻOhana
  • Kua Log-In
    • Hakioawa Water System Tutorial
  • Other Kahoʻolawe Island Conveyance Commission Reports
  • He Haliʻa Aloha iā Noa Emmett Aluli